Zwerfafval te lijf
14/15
Klik op het menu voor inhoud en andere functies.
Gebruik de pijlen aan de zijkant om door het magazine te bladeren.
Gebruik de pijlen aan de zijkant om door het magazine te bladeren.
plandelen en ploggen
In beweging zijn en tegelijk zwerfafval rapen: plandelen of ploggen is hip! De oorsprong ligt bij het Zweedse ‘ploggen’, een combinatie van het woord ‘joggen’ en ‘plocka upp’ wat Zweeds is voor ‘oprapen’. Dit begrip landde langzaam in Nederland. Hier ontstond ook een eigen woord: plandelen. Hetzelfde idee, maar dan wandelend en niet joggend: de slow variant. Het is heel simpel: tijdens het wandelen raap je met een grijpstok en/of handschoenen aan plastic en ander afval op. Verder heb je alleen een lege vuilniszak nodig. Woon je in de stad, dan is de kans groot dat je afvalzak al na een uurtje wandelen vol is.
plastic soep
Plastic zwerfafval is misschien nog wel het ergst: dit vergaat nooit meer. We kennen allemaal de beelden van de plastic soep, het afval dat via het strand en de rivieren in zee terechtkomt. Ook afval dat in andere natuurgebieden blijft liggen, is schadelijk. Dieren kunnen het aanzien voor voedsel of stikken in het plastic zakje waar een lekkere boterham in zit. Je kunt je groen en geel blijven ergeren. Alleen zet dat geen zoden aan de dijk. Wat dan wel? Opruimen natuurlijk!
1. Start bescheiden
In je uppie versus de afvalberg? Dat kan wat intimiderend zijn. Bedenk dan dat die berg er ook niet in één keer lag. Beetje bij beetje ga je de berg te lijf. Dus ook dat ene plastic zakje maakt verschil. Als jij het niet opraapt, blijft het misschien tot het einde der tijden liggen. Plandelen kan je ook een kick geven. Als je eenmaal één stuk afval hebt opgeraapt, wil je al snel die hele zak vol hebben. Voordat je het weet is jouw straat (of die van een ander) brandschoon.
2. Maak vrienden
Sommige mensen trekken er het liefst solo op uit, anderen juist in gezelschap. Hoe je het ook doet: plandelen valt op. Je oogst complimenten en mensen spreken je aan. Dat is hét moment om uit te leggen wat je doet en waarom je het doet. De ervaring leert: goed voorbeeld doet volgen.
3. Geen gereedschap? Geen probleem!
Het mooie van plandelen is dat je er (bijna) niets voor nodig hebt. Een handschoen is wel handig natuurlijk, maar met een plastic zakje om je hand kun je ook prima improviseren. Als inwoner van Utrecht kun je een gratis afvalknijper en vuilniszakken aanvragen om te helpen de stad schoon te houden. Die kun je aanvragen door een e-mail te sturen naar samenschoon@utrecht.nl.
4. Doe het niet te lang
Een hele dag op pad klinkt natuurlijk mooi, maar het is ook erg uitputtend. Als je je opruimactie een maximale tijdsduur van bijvoorbeeld één uur geeft, dan blijft het leuk. Plandel liever korter en vaker, dan één keer per jaar een volle dag. Bijhouden kost namelijk minder moeite dan een grote schoonmaak.
5. Plandel met plezier
Bezorgt al die troep een permanente donderwolk boven je hoofd? Begrijpelijk, maar het motiveert niet echt. Buk dus niet hoofdschuddend maar juist vrolijk, en beantwoord elk opgestoken duimpje met een grote glimlach. Zo verspreidt het plandelvirus zich namelijk. En dat is broodnodig. Er gaat zelfs een theorie rond: als een kwart van de Nederlanders elke dag drie stuks zwerfafval opraapt, is het hele land binnen één week schoon…
Plandelen in Utrecht
In Utrecht vond de eerste Plandeldag plaats op 27 augustus van dit jaar. Naar aanleiding van het 900-jarig bestaan van Utrecht probeerden mensen in een dag tijd negenhonderd Utrechtse straten zwerfafvalvrij te maken. Grote promotor in Utrecht is Anton Damen, ofwel de Plandelman. Hij begon klein in zijn eigen wijk Lunetten, maar Lunetten Plandelt kent inmiddels al honderd leden. Goed voorbeeld doet goed volgen. Er zijn ook al groepen actief in Zuilen, Leidsche Rijn en Wittevrouwen. Kijk op plandelen.nl voor meer informatie, ervaringen en vondsten.
